Muzyczne Pluszaki – otwarcie audioteki współczesnej miniatury muzycznej dla dzieci

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, od 2011 roku organizujący edycję rodzinną – Małą „Warszawską Jesień” otwiera dostępną bez ograniczeń audiotekę współczesnych miniatur muzycznych, adresowanych do słuchacza dziecięcego. Artystyczna miniatura muzyczna to jedna z form, skutecznie włączających najmłodszego, jeszcze niewyrobionego słuchacza w świat muzyki klasycznej. Pomysł stworzenia audioteki współczesnych miniatur muzycznych dla dzieci jest autorskim projektem i realizacją Anny Kierkosz – kuratorki Festiwalu Muzyki Współczesnej dla Dzieci Mała Warszawska Jesień. W ciągu ostatnich kilku lat prowadziła ona szczegółowy research
i badania wokół formatu artystycznej miniatury muzycznej, przeznaczonej dla najmłodszych słuchaczy. Szczególną promocją otwarcia audioteki w 2021 roku są prezentowane w audiowizualnej formie trzy specjalne, pojedyncze premiery „muzycznych pluszaków”, realizowane w ramach programu Mobilni w kulturze, prowadzonego przez Fundację Inna Przestrzeń i dofinansowanego przez m.st. Warszawa.

W 2021 roku organizatorzy zamówili 6 takich utworów u współczesnych kompozytorek i kompozytorów muzyki klasycznej: Aleksandry Bilińskiej, Wojciecha Błażejczyka, Krzysztofa Knittla, Bartka Wąsika, Lidii Zielińskiej i Wojciecha Ziemowita Zycha. W kolejnych latach zakłada się zamówienia kompozytorskie u innych twórców muzyki współczesnej. Zasoby audioteki mają rosnąć rokrocznie w procesie kolejnych zamówień kompozytorskich, dostępnych (również w formie nut) do wykorzystania przez artystów, edukatorów, nauczycieli muzyki, rodziców czy twórców koncertów dla dzieci. Ostatecznym założeniem i celem projektu jest, by zasób dostępnych bez ograniczeń, współczesnych miniatur muzycznych, przeznaczonych dla najmłodszego słuchacza, sukcesywnie rósł. Pierwszym etapem tego działania był koncert pt. „Pluszaki”, prezentujący wspomnianych 6 światowych prapremier: współczesnych miniatur artystycznych, adresowanych do dzieci, który swoją premierę miał w ramach 11. Festiwalu Muzyki Współczesnej dla Dzieci „Mała Warszawska Jesień”. Koncert odbył się 19 września 2021 roku.

Premiery miniatur:
Aleksandra Bilińska, „Mysie trele z kotem w tle” na dwa głosy żeńskie, fortepian i prawie fortepian
https://bit.ly/3jZCrqO
premiera: 23 października 2021 roku

Pewnie wszyscy zastanawiamy się wciąż, jak będzie wyglądał świat po pandemii. Zastanawia się też myszka, która opuszcza swoją norkę i przygląda się światu na nowo. Myszka postanawia znaleźć w sobie nowe talenty i zacząć śpiewać jak diva operowa. Co przydarza jej się już na początku nowej drogi twórczej? Miniatura muzyczna dla dzieci, prezentująca mysich i kocich bohaterów, a równie często konflikt między nimi ma w literaturze muzycznej bogate tradycje. Wiele jest znanych piosenek i utworów dla dzieci o tym właśnie temacie. A oto onlajnowa premiera najnowszej z nich, która ten odwieczny konflikt archetypów zwierzęcych przedstawia i interpretuje nieco inaczej.

Bartek Wąsik, „Owady i motyl” na dwa głosy, czterech muzyków i osiem odnóży
https://bit.ly/3pXweiZ
premiera: 27 października 2021 roku

Bzzzyczą, brzrzrzęczą, buuuczą, trzrzrzepoczą…a czasami po prostu milczą. Od owadów możemy się wiele nauczyć. Ich spektrum dźwięku jest spektakularne! Ale czy żeby być zauważonym, zawsze trzeba dać głos? „Podczas pisania tej miniatury przeniosłem się w czasy dzieciństwa, kiedy to dzięki owadom letnie łąki były pierwszymi salami koncertowymi, które odwiedzałem regularnie” – tak pisze autor kompozycji miniatury „Owady i motyl”. Najbardziej znana miniatura muzyczna z owadem w roli głównej? Dla każdego z nas zapewne inna, ale niejedno z nas od razu wykrzyknie: „Lot trzmiela” Rimskiego-Korsakowa. A czy w muzyce często pojawia się motyl? Chyba trochę rzadziej jednak niż trzmiel, mucha lub osy czyli owady brzęczące, słyszalne, od których dźwięków w codziennym życiu zazwyczaj raczej wolimy uciekać. Najchętniej właśnie w świat motylej ciszy i barw…

Wojciech Ziemowit Zych, „Warszawiatr” na dwa głosy, dwa fortepiany i perkusję
https://bit.ly/3CBLGoH
premiera: 30 października 2021 roku

„Personifikacja jest kluczem do świata dziecięcej wyobraźni. Otaczający dzieci świat składa się z istot, z którymi mogą one wejść w sytuacyjny dialog, niezależnie od tego, czy rozmówca jest rośliną, zwierzęciem, przedmiotem czy zjawiskiem natury. Rozmaite dźwięki wydobywane w zabawie także mogą do tego świata należeć, nie będąc wcale nic nie znaczącym szumem tła, lecz częścią rozmowy, zabawy, kreowania świata, w którym „wszystko jest możliwe”. Warszawiatr to próba sięgnięcia do tych obserwacji” – tak pisze Wojciech Ziemowit Zych o swoim utworze. Po obejrzeniu i wysłuchaniu tej impresji filmowej i miniatury muzycznej zarazem spróbujcie wraz z waszym dzieckiem znaleźć wasze własne, ulubione dźwięki, które wydaje wiatr. Jakie dźwięki tworzy mały wietrzyk, jakie duży wiatr, a jakie ogromne wietrzysko? Wsłuchajcie się wspólnie raz jeszcze w brzmienia i spróbujcie zgadnąć, jakie instrumenty wydają dźwięki, które możecie usłyszeć podczas oglądania impresji.

Wykonawcy:
Joanna Freszel – sopran
Dorota Miśkiewicz – mezzosopran jazzowy
KWADROFONIK w składzie:
Emilia Sitarz i Bartek Wąsik – fortepiany
Magdalena Kordylasińska-Pękala i Piotr Maślanka – perkusja

Anna Szawiel – scenariusz i prowadzenie
Anna Kierkosz – pomysł audioteki, teksty, opieka kuratorska

Remigiusz Czechowicz – projekcja dźwięku

Realizacja:
Taktogram:
Qinke Chang, Krzysztof Gajewski, Piotr Łabanow – zdjęcia
Maciej Mulawa – montaż audio
Piotr Łabanow – montaż wideo

Działanie realizowane jest w ramach 11. Festiwalu Muzyki Współczesnej dla Dzieci „Mała Warszawska Jesień” i programu „Mobilni w kulturze” i dofinansowane ze środków miasta stołecznego Warszawy. 11. Festiwal Mała Warszawska Jesień – ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

#mobilniwkulturze2021

Video z miniaturami znaleźć można również na oficjalnej stronie internetowej i kanałach festiwalu „Warszawska Jesień”
https://bit.ly/3w7MbUR
https://www.facebook.com/WarszawskaJesien

Pełny koncert pt. „Pluszaki:
https://www.youtube.com/watch?v=OiDIZmcIL98

***

Czym są tytułowe „pluszaki”? Miękkość, ciepło, kolor, zapach. Pluszak jest skonstruowany tak, by ogarnęła nas gwałtowna emocja, którą można porównać na przykład do zakochania czy zachwytu, a zaraz po niej – przemożna potrzeba dotknięcia zabawki. Czułość, miłość, ciepło, radość, poczucie bezpieczeństwa, a nawet złość, zazdrość czy smutek od pierwszego wejrzenia – z tym może kojarzyć się pluszowa zabawka. Koncentracja emocji i powiązanych z nimi brzmień, dźwięków i fraz w skondensowanej, zdyscyplinowanej formie – czy to nie brzmi jak definicja najlepszej miniatury muzycznej?

Więcej informacji:
https://warszawska-jesien.art.pl/2021/strona-glowna