Historia najnowsza na ekranie – XI Festiwal NNW
Już wkrótce rozpocznie się XI edycja Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci. Cztery festiwalowe dni – od 26 do 29 września – wypełnione będą projekcjami filmów, spotkaniami, dyskusjami, promocją książek. Na gości czekają wspaniałe wystawy, koncerty i dobra atmosfera. W tym roku po raz pierwszy zostanie też przyznana nagroda w konkursie międzynarodowym, w którym startuje 11 obrazów. Nagrodę za całokształt „Platynowy opornik” odbierze reżyser Lech Majewski, a w dziedzinie literatury, nagrodę im. ks. Bukowińskiego – Marek Cichocki.
„Szukając klucza do tegorocznej idei festiwalu postanowiliśmy przypomnieć wielkiego przyjaciela Polski, filmowca Juliena Bryana. Od fotografował nasz kraj od 1936 roku, utrwalił na kliszach kawał historii naszej ojczyzny. Jego syn prof. Sam Bryan jest jurorem naszego nowego konkursu międzynarodowego, otworzy wystawę zdjęć Ojca oraz odbierze, niejako w jego imieniu, nagrodę Drzwi do Wolności” – mówił dyrektor i pomysłodawca Festiwalu NNW Arkadiusz Gołębiewski. Jak zaznaczył ważne jest łączenie różnych wrażliwości, szukanie nowoczesnych metod dotarcia do odbiorcy, bycie mocnym wsparciem dla środowiska filmowego zajmującego się historią najnowszą.
W konkursie głównym o nagrodę Złotego Opornika powalczy 26 obrazów. To m.in. „Paszporty Paragwaju” Roberta Kaczmarka, „Kresy” Rafała Brylla czy „Mała Moskwa kontra Mały Londyn” Sławomira Koehlera. Do konkursu zagranicznego zakwalifikowało się 6 filmów zagranicznych i 5 polskich m.in. albańskiego reżysera Besnika Bishy „Dzieci dyktatury”, węgierski dokument o współpracy żołnierzy węgierskich walczących po stronie niemieckiej z Grupą AK Kampinos „Węgierski korytarz…”. „Jury nie będzie miało łatwego zadania, powstają świetne filmy, z coraz ciekawszą formą opowieści. Szczególną uwagę zwracać będziemy na warsztat twórcy” – powiedziała reżyser Marta Plucińska.
„Często, szczególnie na początku drogi zawodowej, twórcy czują się zagubieni, nie wiedzą do kogo się zwrócić o pieniądze na film, jak przedstawiać projekty. Widząc te potrzeby uruchomiliśmy spotkania branżowe Pitching Forum, które mają za zadanie nauczyć reżyserów czy producentów jak rozmawiać w klientami instytucjonalnymi. Potem okazało się, że są potrzebne warsztaty scenariuszowe” – opowiadał Gołębiewski, dodając z satysfakcją, że kilka projektów jest już realizowanych. W pomoc twórcom włączyła się Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, która po raz drugi już ufunduje nagrodę w Pitching Forum. „Kiedy rok temu obejrzeliśmy projekty, od razu wiedzieliśmy, że musimy się włączyć. Mamy nadzieję, że wkrótce efekty będziemy mogli zobaczyć na ekranie” – powiedziała rzecznik KRRiTV Teresa Brykczyńska.
Jak zaznaczył dr Paweł Ukielski, Muzeum Powstania Warszawskiego od samego początku wiedziało, że musi wspierać takie inicjatywy jak Festiwal NNW. Jako członek Platformy Europejskiej Pamięci i Sumienia, Muzeum zaprosiło rok temu zespół ekspertów z innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, aby pokazać im Festiwal i porozmawiać o totalitaryzmach. „Nasi goście byli zaskoczeni, że tyle ludzi przyjechało zobaczyć filmy o historii najnowszej, że jest tu taka energia. Festiwal NNW okazał się być liderem, to chyba największa tego typu impreza w całym regionie”.
Także Instytut Pamięci Narodowej organizuje podczas Festiwalu wiele ciekawych prelekcji, spotkań i dyskusji. Od „Projektu Edukacyjnego Łączka”, o którym opowie prof. Krzysztof Szwagrzyk z zespołem, przez promocję najnowszej książki prof. Włodzimierza Sulei, czy przywiezienie gabloty z odkutym fragmentem ściany z napisem „Solidarność” – odnalezionym podczas remontu więzienia w Łupkowie.
Ważnym punktem dla filmowców i publiczności będzie spotkanie z przedstawicielami Archiwum Akt Nowych i Archiwum IPN, którzy przybliżą sprawę poszukiwania dokumentów, ich odpowiedniego zabezpieczania i użytkowania. Na stoiskach AAN specjaliści podpowiedzą, w jaki sposób porządkuje się archiwum domowe, jak należy je prawidłowo opisywać, a konserwatorzy doradzą, jak uchronić je przed uszkodzeniem i zniszczeniem.
Już od 9 lat w czasie Festiwalu NNW trwa Projekt Młodzi dla Historii. „Ponad 300 uczniów przyjeżdża do Gdyni i bierze udział w konkursie filmowym, teatralnym i stylizacji modowych. Szykujemy dla nich ciekawe warsztaty z profesjonalistami, pokazy mody, widowiska” – opowiadała Maria Kądziela, koordynator MdH. W tym roku ciekawie zapowiada się casting do najnowszego filmu Kazimierza Tarnasa. Ten cesarz polskiego filmu dla dzieci i młodzieży szuka odtwórców głównych ról. To dla młodych ludzi okazja do rozpoczęcia poważnej drogi filmowej. Z kolei o swojej drodze zawodowej opowie ojciec polskiego kaskaderstwa – Krzysztof Fus.
Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda, który objął nad Festiwalem Patronat Narodowy w stulecie Odzyskania Niepodległości napisał w liście do uczestników m.in. „Życzę Państwu, aby tegoroczna edycja przyniosła ponownie wiele cennych, ciekawych i niezapomnianych wrażeń, spotkań i rozmów. I niech poprzez to umacnia się narodowa tożsamość i wierność dziedzictwu, które łączą nas w jedną biało-czerwoną wspólnotę”.